درباره تلکام ۲۰۱۰         
     

نمایشگاه بین المللی تهران، چندی پس از برگزاری بزرگترین رویداد نمادین حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات خاورمیانه (جیتکس ۲۰۱۰) در بزرگداشت سی سالگی اش و برگزاری بزرگترین رویداد نمایشگاهی حوزه الکترونیک، تجارت الکترونیک و کامپیوتر یعنی الکامپ، مخاطب بازدیدکنندگان تله کام ۲۰۱۰ بود که در میان خستگی به جا مانده از برگزاری این دو رویداد، خصوصا الکامپ شانزدهم، برگزار شد. تله کام ۲۰۱۰ به عنوان نمایشگاهی در حوزه اطلاع رسانی و مخابرات، شنبه ۲۲ آبان ماه در حالی میزبان شرکت کنندگان و مخاطبان بود که گشایش آن فقط دستان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات را برای پاره کردن روبان افتتاحیه نمایشگاه نشانه رفت، تا در هیاهوی گشایش نمایشگاه ،عدم برپایی مراسم رسمی افتتاحیه را همچون اختتامیه در هاله ابهام فرو بَرد.

اگر حضور پررنگ مخابرات ایران، توهم مخاطبان از بهره مندی های تفریحی و پیک نیک وار ایرانسل و همراه اول و خصوصا خرید های ارتباطات سیار ایران به عنوان ترفندهای آمیخته با تبلیغات تلویزیونی و رادیویی نبود، شاید نمایشگاه شماری از مخاطبان به ظاهر علاقه مند به صنایع مخابرات و اطلاع رسانی را از دست می داد، مخاطبانی که برای تهیه بستنی و ساندویچ اعتباری مجبور بودند به جای بازدید اجباری از نمایشگاه تله کام ۲۰۱۰، برای تهیه و خوردن بستنی و... به پارک ها یا جشنواره های غذا هجوم بیاوردند.

البته جای شکرش باقی است که تدابیر برگزارکنندگان چنین نمایشگاهی حداقل در خلاء فعالیت ستاد اطلاع رسانی تله کام و سایت اینترنتی، بازدید کنندگان تخصصی غذا و خوراکی را به جای محوطه بیرونی نمایشگاه، به درون غرفه های سالن های تخصصی روانه کرد و آنها به خوبی توانستند، پس از خستگی ناشی از راهپیمایی برای خرید، با نشستن روی صندلی غرفه ها هم به خوردن بپردازند و هم گپ دوستانه را در محیط نمایشگاه تجربه کنند. به هر حال مخابرات با اطلاع رسانی مناسبی که انجام داد، بار ستاد اطلاع رسانی را هم به دوش کشید و خوشبختانه غرفه های دولتی و رسانه ای حاضر در نمایشگاه تله کام ۲۰۱۰ میزبان حضور اصحاب رسانه های جمعی برای استراحت و برخی خدمات رسانه ای بودند تا شاید بالاخره پس از اتمام نمایشگاه یک نفر آن ها را راهنمایی کند که ستاد خبری و محل استفاده خبرنگاران از تجهیزات رسانه ای کجاست!

این نمایشگاه با توجه به اظهارات کارشناسانه مسوولان مخابرات ایران، ظاهرا با استانداردهای برگزاری نمایشگاه در سطح بین المللی منطبق نبود، اما هرچه که بود خارجی ها هم در نمایشگاه بودند، تا جایی که غرفه داران به حضور کارگران افغانی اشاه کردند که در شغل هایی همچون گل فروشی فعالیت بسزایی داشتند. این خود دلیلی بود بر این که نمایشگاه مانند دوره چهارم جشنواره رسانه های دیجیتال در سطح بین المللی برگزار شده بود! برخی از مسوولان معتقدند نمایشگاه امسال تله کام در کل خوب برگزار ش،د البته این مسوولان تله کام را با حضور مخابرات می شناسند و می گویند چون امسال مخابرات حضور خوبی داشت، پس تله کام هم خوب برگزار شد. برخی از مسوولان هم علت عدم برگزاری هم زمان دو نمایشگاه الکامپ و تله کام را مشکلات ناشی از جمعیت زیاد بازدیدکنندگان و ایجاد ترافیک های شهری در برگزاری این دو نمایشگاه پرمخاطب ارزیابی کردند، البته آنها معتقد بودند که بیشتر مخاطبان مربوط به الکامپ هستند.

از این ها که بگذریم، باید گفت نمایشگاه محل به نمایش گذاشتن و شناساندن کالاها، خدمات و تولیدات و فراهم کردن بازار برای عرضه و فروش آنهاست که در راستای آن تعاملاتی نیز میان صاحبان کالا و خدمات و بازدیدکنندگان صورت می گیرد و نهایتا به معاملات تجاری می انجامد.

اما یازدهمین نمایشگاه تله کام که ۲۲ تا ۲۵ آبان ماه امسال در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران برگزار شد، علاوه بر این اهداف از نگاه بازدیدکنندگان تفاوت هایی با برپایی دوره های قبل آن داشت. دراین باره می توان به حضور حدود ۱۰۰ شرکت در قالب «گروه شرکت های مخابرات ایران» به صورت یکپارچه و مجزا از دیگر سالن های این نمایشگاه اشاره کرد. شرکت مخابرات ایران امسال همراه با دو شرکت وابسته خود یعنی شرکت ارتباطات سیار و شرکت مخابرات استان تهران و پنج شرکت خصوصی تالیا، مبین ایران، مبین نت، آریاسل و فناوران مبین خاور در دو سالن ۶ و ۷ نمایشگاه به عرضه توانمندی های مخابراتی پرداخت. در کنار این شرکت ها، شرکت های مخابرات استان های اصفهان، خراسان رضوی، قزوین، قم و مرکزی نیز حضور یافتند و هریک به ارائه خدمات و فناوری های خود به ترتیب، با طرح هایی چون خدمات گویا و خدمات نوین الکترونیکی، معرفی دستاوردهای نوین الکترونیکی و برندسازی و بازاریابی، تلفن ثابت اعتباری، طرح جامع «هات بیلینگ» و معرفی سامانه جدید اعتباری تلفن ثابت پرداختند.

به اعتقاد کارشناسان حضور شرکت مخابرات ایران و شرکت های وابسته آن یک سال پس از خصوصی سازی این شرکت در تله کام، نقطه عطفی در تاریخ حضور این شرکت در چنین رویدادهایی به شمار می رود. در بخش فعالیت های داخلی شرکت مخابرات ایران، آنچه در تله کام ۲۰۱۰ عرضه شد مربوط به شبکه های نسل آینده مخابرات NGN، معرفی دفاتر ICT روستایی، خدمات ارتباطی پیشرفته و تلفن ثابت اعتباری بود. بدون شک آنچه برای برنامه ریزان ارتباطات کشور در بلندمدت اهمیت ویژه ای دارد، در نظر گرفتن قابلیت های لازم برای توسعه شبکه ارتباطی کشور و تطبیق آن برای عرضه خدمات نوین است که ایده حرکت به سمت نسل آینده شبکه های مخابراتی می تواند پاسخگوی این نیاز باشد.

محرک اصلی در حرکت به سمت NGN، افزایش درآمد از طریق ارائه سریع خدمات نوین و حرکت به سمت یک شبکه همگرا و مبتنی بر IP است. در همین حال گفته می شود که انعطاف زیاد، هزینه پایین و پشتیبانی جهانی مهم ترین دلایلی هستند که فناوری اینترنت را به صورت گزینه مناسبی برای ایجاد NGN درآورده اند.

همچنین شرکت مخابرات ایران در راستای اهداف کنفرانس جامعه اطلاعاتی (WSIS ) مبنی بر اتصال روستاها به شبکه فناوری ارتباطی و اطلاعاتی و برقراری نقاط دسترسی عمومی تا سال ۲۰۱۵، همگام با بسیاری از کشورهای پیشرو جهان برای توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات روستایی اقدام کرده است. براین اساس تجهیز ۱۰ هزار دفتر روستایی فناوری ارتباطی و اطلاعاتی و اهداف آن در یازدهمین تله کام برای علاقه مندان تشریح شد. در عین حال با ایجاد این دفاتر دیگر نیازی به حضور فیزیکی نیست و خدمات به صورت غیرحضوری به مردم عرضه می شود.

در بحث خدمات ارتباطی پیشرفته نیز شرکت مخابرات ایران سامانه ACS را معرفی و ارائه کرد که خدمات پیشرفته برروی شبکه IP به کاربران عرضه می کند. در نمایشگاه امسال برای فرهنگ سازی و نمایش توانمندی شبکه ارتباطات دیتای شرکت مخابرات ایران، به قید قرعه به بازدیدکنندگان برای مدت ۶ ماه به صورت رایگان، سرویس ACS با تجهیزات امانی واگذار شد.

شعار «یک همراه چندمنظوره» با سرویس های همراه اول در نمایشگاه تله کام محقق شد و این اپراتور ثابت کرد که نه تنها با همراه اول هیچکس تنها نیست، بلکه گوشی موبایل قابلیت تبدیل شدن به یک همراه چند منظوره را دارد. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان محوری ترین سرویس ارائه شده همراه اول در نمایشگاه امسال سرویس”«موبایل پی منت» بود که این سرویس به صورت عملیاتی نحوه پرداخت از طریق موبایل را برای عموم به نمایش گذاشت و بیشترین فضای سالن همراه اول به این سرویس اختصاص یافت. همچنین سمینارهای تخصصی نیز در زمینه سرویس “موبایل پی منت” با حضور کارشناسان مربوطه تشکیل شد.

علاوه بر موبایل پیمنت به اعتقاد بازدیدکنندگان سرویس جیرینگ همراه اول شاید یکی از جدیدترین و پرجاذبه ترین سرویس های این اپراتور بود که امکان داشتن کیف پول الکترونیکی را برای مشترکان از طریق موبایل فراهم می کرد و با استقبال ویژه ای از سوی بازدیدکنندگان روبه رو شد. این سامانه برای انجام امور مالی مانند دریافت، پرداخت و خریدهای روزانه است و با ارائه این سرویس دیگر نیازی به حمل و نقل پول نیست و می توان کلیه پرداخت های روزانه علاوه بر خرید پرداخت کلی قبوض و شارژ مشترکان اعتباری را در نقاطی که دسترسی به شبکه بانکی وجود ندارد آسان و مطمئن انجام داد.

بخش بازی و سرگرمی همراه اول و سرویس هواداران فوتبال همراه اول، از دیگر جنبه های تفریحی سالن همراه اول بود که بسیاری از بازدیدکنندگان را به این سالن کشاند.

همراه اول برای اولین بار بحث باندلینگ گوشی و سیم کارت را مطرح کرد و در نمایشگاه سیم کارت با گوشی های ال جی در در نوع ۳۵ و ۴۵ هزار تومانی به فروش می رساند که به اعتقاد مسوولان این اپراتور، نرخ این بسته بیش از ۱۰ تا ۲۵ درصد ارزان تر از قیمت واقعی آن بود.

همچنین مودم اینترنت همراه یا USB دیتا کارت از دیگر سرویس های ارتباطات سیار در این نمایشگاه بود که با اتصال به رایانه های قابل حمل، امکان استفاده از قابلیت های پروتکل GPRS، EDGE و ۳G را در فضاهای تحت پوشش ممکن می کرد.

امسال حضور شرکت «خدمات اول» در زمینه خدمات مشترکین که سرویس های در منزل را ارائه می کند، در نمایشگاه معرفی شد و این شرکت موفق شد در چهار روز برپایی نمایشگاه، پاسخگوی مراجعه ده هزار نفر به ۱۸۶۸ برای دریافت خدمات امور مشترکین همراه اول باشد.

اکثر سوالات مطرح شده از سوی مراجعان این غرفه درباره نحوه دریافت خدمات امور مشترکین بود و ارائه فعال سازی MMS و تعویض سیم کارت بیشترین نوع خدماتی بود که در این ایام به مشترکان ارائه شد. سرویس آوای انتظار نیز از سوی ۱۸۶۸ برای متقاضیان فعال شد و شرکت خدمات اول، فروش وایمکس مبین نت را به عنوان نماینده تهران و عامل پخش سراسر کشور انجام می داد.

همچنین مراسم قرعه کشی طرح های «همراه میلاد» و «نوید همراه» در تله کام ۲۰۱۰ برگزار شد و ارائه سیم کارت پنج شماره ای همراه اول و معرفی سامانه ۰۹۹۹۰ از دیگر خدمات عرضه شده از سوی همراه اول بود. شرکت مخابرات استان تهران در نمایشگاه ایران تله کام خدمات اینترنتی قابل توجهی را به علاقه مندان عرضه کرد. خدماتی چون فروش و ثبت نام خط تلفن و امکان پیگیری درخواست به صورت آنلاین، صدور قبض المثنی، فروش کارت های اعتباری شبکه هوشمند (IN ) و پرداخت اینترنتی از طریق شبکه اینترنت مخابرات تهران قابل دریافت است که در این نمایشگاه عرضه شد.

در ایران تله کام ۲۰۱۰ سرویس های شبکه هوشمند IN نیز در غرفه شرکت مخابرات استان تهران به بازدیدکنندگان معرفی شد. شبکه هوشمند یا (Intelligent Network) ساختاری است که به وسیله آن مشترکان مخابرات استان تهران می توانند از خدمات متنوع ومرتبط با فن آوری اطلاعات با سهولت بیشتری استفاده کنند. در تله کام مخابرات تهران موفق به نمایش و ارائه عملی سرویس ویدئو کنفرانس شد که ارتباط با استان ها را برقرار کرد. این سرویس فراگیر بوده و بستر استفاده از آن برای کل سازمان ها و مکان های مختلف فراهم شده است. یکی دیگر از سرویس هایی که در نمایشگاه تله کام ۲۰۱۰ از سوی مخابرات تهران عرضه شد، سرویس پیامک تلفن ثابت بود که در دو سال گذشته پس از خصوصی سازی شرکت مخابرات ایران بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت و به یکی از خدمات اصلی شرکت مخابرات استان تهران و دیگر استان ها تبدیل شد.

اگرچه یکی از مشکلات پیش روی استفاده از این سرویس عدم ساخت گوشی های ویژه بود اما شرکت مخابرات تهران نرم افزار «پایثا» را طراحی و روی سایت این شرکت قرار داد تا از این طریق مشترکان بدون نیاز به گوشی ویژه از طریق خط مودم پیامک ارسال کنند. این نرم افزار در نمایشگاه تله کام روی سایت اینترنتی شرکت مخابرات استان تهران قرار داشت و به مشترکان معرفی و نحوه ی دانلود آن آموزش داده شد. ارائه سرویس ADSL از سوی شرکت مخابرات استان تهران از دیگر سرویس های ارائه شده این شرکت در نمایشگاه تله کام بود.

سرویس ۱۸۱۸ یکی دیگر از سرویس های ارائه شده از سوی شرکت مخابرات استان تهران بود که در نمایشگاه تله کام ۲۰۱۰ ارائه شد. از آنجایی که همواره یکی از مهم ترین علل تردد مشترکان تلفن ثابت به مراکز مخابراتی و بانک ها، دریافت فهرست مکالمات، صورتحساب، قبوض المثنی و نیز پرداخت وجوه قبوض بوده، از سال ۸۴ سرویس پیام رسان (۱۸۱۸) راه اندازی شد که با استفاده از آن، مشترکان می توانند علاوه بر پرداخت غیرحضوری هزینه قبوض، از وضعیت ریزمکالمات و صورتحساب خود به شکل شنیداری یا به صورت نمابر آگاه شوند.

شرکت توسعه مخابراتی آریاسل مجموعه ای مبتنی بر عرضه خدمات مخابراتی است که بر اساس استانداردهای بین المللی صنعت مخابرات، با استفاده از حداکثر توان داخلی و استفاده همزمان از شرکای خارجی صاحب نام، به عرضه خدمات ارزش افزوده می پردازد تا گامی در مسیر راه اندازی و توسعه خدمات سرویس محور در کشور برداشته شود و همزمان تلاش می کند دانش و فناوری های مورد نیاز را به داخل کشور انتقال دهد.

به طور خلاصه می توان گفت هدف اصلی آریاسل انگیزش و تجمیع توانایی های اپراتورهای مخابراتی در عرضه خدمات ارزش افزوده است. تحقق ایجاد یک اپراتور ارائه دهنده سرویس و خدمات در چهارچوب استانداردهای جهانی و همکاری و مشارکت با پیشتازان این نوع خدمات در جهان، از جمله اهداف اصلی این شرکت است که پیرامون آن مذاکراتی نیز در نمایشگاه تله کام در غرفه این شرکت زیرمجموعه مخابرات ایران شکل گرفت. اما شرکت ارتباطات مبین نت به عنوان تنها اپراتور سراسری وایمکس در کشور برای دومین بار در نمایشگاه تله کام حضور یافت و برخلاف سال گذشته که صرفا برای اعلام موجودیت مبین نت و در قالب اپراتور ارائه دهنده سرویس اینترنت پرسرعت بیسیم با شبکه وایمکس در نمایشگاه حضورداشت، این بار به معرفی سرویس های خود، مذاکره و تعامل برای توسعه شبکه و ثبت نام از متقاضیان دریافت این سرویس پرداخت. مبین نت سرویس های وایمکس را در نمایشگاه به صورت کاربردی برای بازدیدکنندگان به نمایش گذاشت و این نمایشگاه برای بازدیدکنندگان فرصتی را فراهم کرد تا از نزدیک سرعت های اینترنت و تفاوت سرویس ها را مشاهده کنند و برگزاری کارگاه های آموزشی، مسابقات گوناگون با جایزه و نظرسنجی از مراجعین از دیگر برنامه های مبین نت در تله کام ۲۰۱۰ بود. مبین نت درمجموع تلاش کرد که با ارائه اطلاعات مفید در زمینه شبکه وایمکس به بازدیدکنندگان این اطمینان را به وجود آورد که وایمکس مبین نت می تواند به عنوان یک گزینه مطلوب در بین شبکه های موجود باشد. اندیشیدن به شبکه وایمکس مبین نت و انتخاب شدن نتیجه ای بود که مبین نت از این نمایشگاه کسب کرد. ثبت نام از متقاضیان استفاده از سرویس وایمکس در یازدهمین نمایشگاه بین المللی صنایع مخابراتی و اطلاع رسانی از دیگر اقدامات مبین نت بود که درخواست متقاضیان پس از تکمیل فرم در لیست بررسی های فنی قرار گرفت.

اقشار مختلفی از سازمان های داخلی، علاقه مندان به فناوری های روز ارتباطی و شرکت های خارجی از غرفه مبین نت در تله کام ۲۰۱۰ دیدن کردند که مذاکراتی نیز با سازمان ها و شرکت های داخلی و خارجی برای همکاری های متقابل صورت گرفت.

در تله کام ۲۰۱۰ برای اولین بار تلفن همراه داخلی در سیم کارت های تالیا ارائه شد. این سرویس قابلیت آن را دارد که تلفن های داخلی هر شرکت یا سازمانی را که این سرویس را خریداری می کند، روی موبایل پرسنل آن شرکت مربوطه تنظیم و منتقل کند. شرکت ها و سازمان هایی که این سرویس را خریداری می کنند، می توانند تلفن های داخلی پرسنل خود را روی تلفن همراه آنها تنظیم کنند. در این صورت اگر فرد پشت میز کارش نیز حضور نداشته باشد، می تواند تماس های داخلی خود را پاسخ دهد.

مجری اولین شبکه تلفن همراه اعتباری تالیا در تله کام شارژ رایگان ۲ هزار تومانی به مشترکان خود ارائه کرد. همچنین این شرکت مخابراتی عرضه سرویس « Miss call notification» را برای استفاده مشترکان در زمان در دسترس نبودن عرضه کرد. بدین معنی که با استفاده از این سرویس، هر زمان که مشترک در دسترس نباشد، به محض برقراری ارتباط، پیامکی حاوی زمان و شماره تماس گیرنده برای او فرستاده خواهد شد. بدین ترتیب مشترک در صورت خاموش بودن گوشی یا نبودن در محدوده آنتن دهی می تواند فهرست تماس های انجام نشده خود را مشاهده کند. برای این موضوع تالیا کد دستوری #۶۲۶۲*۶۲* OK را برای فعال کردن این سرویس اعلام کرده است. همچنین علاقه مندان به استفاده از سرویس وایمکس ایرانسل می توانستند در طول نمایشگاه تله کام، با انتخاب یکی از طرح های تعرفه ویژه این نمایشگاه و تکمیل ثبت نام خود، از تخفیف ویژه استفاده کنند. برگزاری کارگروه ها و نشست هایی با حضور کارشناسان و متخصصان مربوطه از دیگر برنامه های این اپراتور بود. بازدیدکنندگان یکی از نقاط قوت این نمایشگاه را کارگاه های آموزشی می دانستند که در بخش های مختلف نظیر شرکت ارتباطات زیرساخت، سازمان تنظیم مقررات و اپراتور های بخش خصوصی برگزار شد. سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی تلاش کرده بود به عنوان صحنه گردان عرصه ارتباطات و فناوری اطلاعات به نوعی تمام ذی نفعان این حوزه نظیر مردم، اپراتورها، صنعت و دولت را پوشش دهد.

به گفته مسوولان غرفه سازمان تنظیم مقررات، کارگاه های آموزشی برگزار شده از سوی این سازمان مورد استقبال گسترده مردم و متخصصان قرار گرفت.

اما شرکت ارتباطات زیرساخت یکی دیگر از شرکت های تابعه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات بود که در این نمایشگاه حاضر شد و تلاش های صورت گرفته و در دست اجرا برای افزایش پهنای باند اینترنت و کاهش قطعی های آن را در معرض دید کارشناسان قرار داد. این شرکت پروژه هایی نظیر فالکون را برای علاقه مندان این حوزه تشریح کرد و کارگاه های آموزشی نظیر کلاس آموزشی فیبر نوری، کلاس آموزشی انتقال و کلاس آموزشی دیتا نیز از دیگر برنامه های این شرکت در تله کام یازدهم بود.

امید که مخابرات باز هم خصوصی تر شود تا سال آینده با حضور پررنگ تر خود، جلوه تازه بیشتری به برگزاری تله کام ۲۰۱۱ ببخشد. از طرفی هم اپراتورها در رقابت با یکدیگر بشتابند تا شاید بتوانند با فروش محصولات خوراکی متنوع تر یا برگزاری مسابقات فوتبال، اتومبیل رانی و از این قبیل، بازدیدکنندگان بیشتری را به نمایشگاه تخصصی اطلاع رسانی و مخابرات بکشانند.
        
    
    
            ماهنامه تحلیلگران عصر اطلاعات ( www.infoage.ir )